Коронавирусийн эсрэг вакцинтай холбоотой ТИЙМ ба ҮГҮЙ

Коронавирусийн эсрэг вакцинтай холбоотой янз бүрийн мэдээлэл олон нийтийн сүлжээгээр ойрын өдрүүдэд түгээмэл гарч байна. Цар тахлын энэ үед худал мэдээлэл нь иргэдийн эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлөх ихээхэн уршигтай тул мэдээллийг баттай эх сурвалжаас авч, нягталж байхыг Factcheck.mn сануулсаар байгаа. 

Ялангуяа, Монгол Улсад COVID-19-ийн эсрэг вакцинжуулалт эхэлж байгаа энэ үед хуурамч мэдээлэл түгээх нь иргэдийг айдаст автуулах сөрөг нөлөөтэй. Иймд бид энэхүү халдварын эсрэг вакцины талаарх нягталсан мэдээллийг гаднын болон дотоодын олон эх сурвалжаас бэлтгэн хүргэж байна. 

АНУ-ын өдөр тутмын “Connecticut Post” сонин дараах фактчекийг хийжээ.  

“COVID-19-ийн эсрэг вакцин халдварын шалтгаан болдог”-ҮГҮЙ

Factcheck: 

Дархлаажуулалтад ашиглаж эхэлсэн болон одоо ч хөгжүүлэлтийнхээ шатанд явж буй, амьд вирус агуулсан вакцин ч ийм байх боломжгүй. Харин одоогоор гарч буй хамгийн түгээмэл нөлөөлөл нь тарьсан газарт өвдөх ажээ. Зарим хүний хувьд толгой өвдөх, халуурах, ходоод гэдэс эвгүйрхэх шинж илэрч байгаа бол зарим хүнд тарилга хийсэн газар бага зэрэг хавдах гэгчлэн шинж тэмдэг нийтлэг тохиолдож байгаа бөгөөд энэ нь тухайн хүний дархлааны систем халдварын эсрэг ажиллаж байгаагийн илрэл хэмээн мэргэжлийн хүмүүс тайлбарлаж байна. Мөн энэ мэт шинж тэмдэг л бүх төрлийн вакцин хийлгэхэд гардаг хариу урвал гэдгийг Бриджпорт дахь Сент-Винсентийн Анагаах ухааны төвийн Халдварт өвчний тасгийн дарга Иванависиене тодотгожээ. Тухайлбал, томуугийн вакцин хийлгэлээ гэдэг нь томуу тусаж байгаа гэсэн үг биш. 

“Хэрэв вакцин хийлгэсэн бол амны хаалт зүүхгүй байж болно”-ҮГҮЙ

Factcheck: 

Хэдийгээр вакцин хийлгэсэн ч ойрын ирээдүйд хүмүүс амны хаалт зүүх хэрэгцээтэй хэвээр байх нь. Учир нь COVID-19-ийн эсрэг вакцин тухай хүнийг халдвар авахаас сэргийлэх нь цааш халдвар тараагч болохгүй гэдэг нь одоогоор судлагдаагүй буюу нотлогдоогүй байгааг АНУ-ын Хүнс болон эмийн агентлагийн Pfizer-ийн талаарх дүгнэлтэд бичжээ. 

Вирусийн эсрэг ихэнх вакцин тухай хүний халдвар тараах дамжуулах нөхцөлийг бууруулдаг. Гэхдээ одоохондоо Pfizer-BioNTech-ийн COVID-19-ийн эсрэг вакцин энэ дамжуулалтыг бууруулах эсэхийг шинжлэх ухааны нийгэмлэг хараахан тогтоогоогүй байна. Жишээ болгоход, томуугийн вакцин нь бүх хүнийг ханиад томуу тусахаас сэргийлж чадахгүй ч тухайн хүнийг томуугаар хүнд өвдөх, үхэх эрсдлээс хамгаалдагтай адил. Өөрөөр хэлбэл, вакцин хийлгэсэн ч халдвар дамжуулж болох тул амны хаалт зүүх нь чухал хэвээр байна. 

“Вакцин COVID-19-ийн шинэ хувилбарын эсрэг үйлчлэхгүй”-ҮГҮЙ

Factcheck:

Хэдийгээр вирус мутацид орж өөрчлөгдсөн ч вакцин үр нөлөөтэй хэвээр байх болно. Үр дүн нь 95%-д хүрэхгүй байж болох ч үр дүнгээ тодорхой хэмжээнд өгнө. Тухайлбал, The New England Journal of Medicine сэтгүүлд нийтэлсэн судалгаанаас харахад мутацид орсон коронавирусийн эсрэг үйлчлэл сул болохыг тогтоосон байв

Төстэй мэдээлэл

АНУ-ын сагсан бөмбөгийн NBA тоглогчид тоглолтынхоо өмнө нэхмэл захаар жигдэрсэн талаар мэдээлэл өнгөрсөн баасан гарагт гарсан. Энэхүү мэдээлэлд Леброн Жеймс болон Лос-Анжелес Лэкерс багийнхан өнгөрсөн долоо хоногт таалал төгссөн АНУ-ын дээд шүүхийн шүүгч рут Гинзбургийн дурсгалыг хүндэтгэн хувцасласан болохыг дурджээ. Ингэхдээ түүнийг илэрхийлдэг имиж болох хар хүрэм дээр цагаан захаар гангардаг байдлыг дуурайн нэг минутын […]

Улсын онцгой комисс – УОК нэртэй, 102,1к хэрэглэгч бүхий фэйсбүүк группт өнөөдөр “Ковидын халдвар Манайд 2019 оны 11 сард орж ирсэн гэдэг нь нотлогджээ” гэх мэдээллийг хуваалцжээ. Дөрвөн цагийн хугацаанд уг мэдээлэлд 240 хүн хариу үйлдэл үзүүлж, 225 хүн сэтгэгдлээ бичиж, 66 хүн хуваалцсан байна. Сэтгэгдэл бичсэн хүмүүс дунд уг мэдээллийг үнэн байх гэсэн байр […]

Товч агуулга: “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн хувьцааны ногдол ашиг болгож, иргэн бүрд 116,000 орчим төгрөгийн Цагаан сараас өмнө бэлнээр олгохоор төлөвлөж байгаа талаар тус компанийн Бүрэн эрхт төлөөлөгч Ж.Ганбат УИХ-ын чуулганы үеэр мэдээлэв. Энэ нь тус компанийн 2022 оны ногдол ашиг ажээ. 2024 оны УИХ-ын сонгууль дөхөж байгаа энэ үед “Эрдэнэс Тавантолгой” компаниас иргэддээ ийнхүү ээлжит […]

“Украины дээгүүр иргэний ямар ч улсын агаарын тээвэр нисэхгүй байгаа юм байна. Буудчихна гээд. Тэгсэн чинь ганц онгоц нисэж байсан нь манай “МИАТ” гэнэ ээ. Хөөрхөн үү?” гэсэн постыг ulsturch.mn гэх фэйсбүүк хуудас өчигдөр оруулсан. Украины агаарын замыг тойрсон шар онгоцууд дунд Украины агаарын хилээр явж буй цэнхэр онгоц бүхий зурагтай энэхүү мэдээлэл өнөөдөр олон […]

Miniih-Минийх нэртэй фэйсбүүк хуудсаар өнөөдөр “Үзвэр үйлчилгээ, амралтын газар, баар ресторанууд нээгдлээ” гэсэн гарчигтай kaka.mn гэсэн веб хуудсын мэдээг хуваалцжээ. Энэхүү мэдээллийг нягталлаа. Miniih-Минийх нэртэй фэйсбүүк хуудсаар нийтэлсэн уг мэдээлэлд 66 хүн хариу үйлдэл үзүүлж, 60 хүн сэтгэгдэл бичиж, 16 хүн хуваалцжээ. Хуваалцсан хүмүүсийн постыг харвал мэдээлэлд итгэсэн нь дийлэнх байв. Тухайн мэдээллийн линкээр дарж […]

Бадарч Бямбадулам гэх фэйсбүүк хэрэглэгч 2024.11.23-нд “Бидний үр хүүхэд туршилтын харх биш!!!” гэсэн гарчиг бүхий лайв видео хийжээ. Энэхүү видеонд Хүний папилломавирусийн эсрэг болон бусад товлолт вакцинуудын талаар ярьсныг нягтал өгөх хүсэлт ирсэн юм. Нийт 1:11:53 цаг үргэлжлэх уг видеоны үеэр олон мэдээлэл яригдсаны нэг нь дархлааны тухай байв. Энэ талаар бид нягталлаа. “Вакцинжуулалт бол […]

Өөр мэдээ олдсонгүй.

Хандив

FactCheck.mn сайт нь бие даасан, хараат бус редакц бөгөөд бид сурталчилгаа олгогчдод биш, иргэдэд үйлчилдэг. Бид аливаа компани, улстөрч, засгийн газрын нөлөөнд автахгүй, зөвхөн олон нийтийн эрх ашгийн төлөө ажиллана.

Гэвч нягтлан шалгах ажил нь цаг, мөнгө, шаргуу хөдөлмөр шаарддаг билээ.

Иймд, манай редакц хараат бус байдлаа хадгалж, илүү хүчтэй болоход таны дэмжлэг чухал юм!

Та бидний үйл ажиллагааг дэмжиж байвал ХАС БАНК 5001984178 ЭССТ НҮТББ дансаар хандив өгөх боломжтой. Гүйлгээний утган дээрээ ХАНДИВ гэдгээ тодорхой бичээрэй. Хүсвэл нэр, холбогдох утасны дугаар зэрэг хувийн мэдээллээ оруулж болно.

Биднийг дэмжсэн танд маш их баярлалаа.

Мэдээлэл хайх