Шахмал түлшнээс үүдэлтэй элэгний хавдрын шинэ төрлийн вирус гарсан-ТАШАА

Сэтгүүлч Баасанжавын Отгон 2023.11.16-нд “ХСҮТ-ийн Эрдэнэхүү эмч: 5 орны лабораторт элэгний хорт хавдраар өвчилсөн хүмүүсийн вирусыг шинжлүүлэхэд шахмал түлшнээс үүдэлтэй шинэ төрлийн вирус гарсан🥲Шинэ төрлийн вирусаар зөвхөн Монголчууд өвчилж байгаа” гэсэн пост оруулжээ.

Уг постын шэйр нэг хоног хүрэхгүй хугацаанд 1.8К хүрч, 2.8К хүн хуваалцсан бөгөөд 500 гаруй сэтгэгдэл бичсэн байна. Нийт хариу үйлдлийн 117 буюу 10 хүрэхгүй хувь нь инээсэн эможи дарсан бол үлдсэн бүх хүн итгэсэн хандлагатай байна.

Постод орсон агуулгыг бид уншигчдын хүсэлтээр нягталлаа.

Factcheck:

Factcheck.mn вирусийн талаар АШУҮИС-ийн Бичил амь судлал, халдварын хяналт сэргийлэлтийн танхимийн багш, Аганаах ухааны магистр М.Баттөрөөс тайлар авлаа.

Тэрбээр “Вирус бол амьд эс дотор үрждэг. Хөгжлийнхөө явцад мутацлагдаж, шинэ төрөл үүсдэг. Гэхдээ шахмал түлшнээс амьд вирус үүсэх боломжгүй бөгөөд мутацлагдана гэж байхгүй. Мөн Монголд элэгний шинэ төрлийн вирус бүртгэгдээгүй. Элэгний B, D вирус нь зөвхөн хүний элгийг өвчлүүлдэггүй, зарим амьтны элгийг мөн өвчлүүлдэг. Тус вирусүүд нь хоорондоо ялгаатай ба A, B, C, D дэд бүлэгт салаалдаг. Манайд шинэ төрлийн вирус бүртгэгдээгүй, ялангуяа нүүрснээс үүдэж бүртгэгдэх шинжлэх ухааны боломж байхгүй. Тиймээс уг пост дахь агуулга үндэслэлгүй, худал” хэмээн тайлбарлалаа.

Мөн Хавдар Судлалын Үндэсний Төвийн ерөнхий захирал, Анагаах ухааны доктор, дэд профессор Н.Эрдэнэхүүтэй холбогдож, түүнээс тайлбар авсан юм.

Тэрбээр сэтгүүлч Б.Отгонд тухайлсан ярилцлага өгөөгүй бөгөөд өмнө ярьсан мэдээллийг буруу ойлгосон гэж үзэж байгаагаа юуны өмнө хэлээд постод бичсэнчлэн таван орны судлаачид судалгаа хийсэн нь үнэн гээд “Эс өөрчлөгдсөн болохоос вирус биш. Утаанаас вирус үүснэ гэж юу байх вэ, буруу ойлгосон байж магадгүй” гэдгийг хэллээ.

“Утаа мэдээж хортой. Ялангуяа, түүхий нүүрс шатааснаас гарсан утаанд агуулагддаг диметил сульфур буюу диметилжсэн хүхэр гэдэг бодисоос үүсэлтэй мутацын мөр байна. Тэр нь зөвхөн монголчуудын хавдар дээр байна гэсэн судалгааны дүгнэлт гарсан талаар өмнө нь би ярьж байсан.

2017-2018 онд хийгдсэн уг судалгааны дүн шинжилгээ хийж явсаар байгаад 2022 оны сүүлчээр олон улсын сэтгүүлд хэвлэгдсэн. Судалгаанд Сингапурын, Америкийн Нью Жерси, Франц, Монгол гээд таван орны судлаачид хамтран Хүний эсийн геномын буюу генетикийн шинжилгээ хийж, элэгний хавдрын эсийн мутацыг тодорхойлсон. Элэгний эсийн өөрчлөлт буюу хавдар үүссэн шинжийг үзэхээр ихэнх нь буюу Европынх ч бай, Монголынх ч бай 80-90 хувь нь B, C вирусээр үүсгэгдсэн ба 20 орчим хувь нь орчны нөлөөтэй байсан. Гэтэл тэр 20 хувийн тодорхой хэсэгт Европынход илрээгүй, зөвхөн манайд илэрсэн эсийн өөрчлөлт байсан ба нүүрсний утаанаас гардаг тэрхүү диметил сульфураас эсийн муцат үүдэлтэй гэж тодорхойлсон. Вирус бол биш” хэмээн доктор Н.Эрдэнэхүү тайлбарлав.

Нэгэнт нүүрсний утаанаас ялгарч байгаа утаан дахь бодис элэгний хавдрын эрсдэл үүсгэж байгаа бол иргэд өвлийн улиралд амны хаалт зүүснээр сэргийлэх боломжтой талаар түүнээс асуусан юм. Тодорхой хэмжээнд боломжтойг тэрбээр хэлээд “Ер нь тамхины гаралтай хавдар яг утаатай харьцуулаад харахад шалтгааны өндөр хувийг эзэлдэг буюу нийт хавдрын шалтгааны 30, элэгний хавдрын шалтгааны 20 орчим хувийг эзэлдэг. Иймд олон улсад Тамхинаас гаралтай хавдар үүссэн тохиолдолд тэр хүн эрүүл мэндийн даатгалдаа хамтын төлбөр төлдөг, тамхи татдаггүй хүнээс илүү өндөр үнэ төлж эмчилгээнд ордог. Тамхинаас үүссэн хавдрын эс гараад ирвэл таны төлөх мөнгө илүү өндөр байдаг тогтолцоо руу олон улс явж байна. Энэ тогтолцоог манайд ч гэсэн чадавхжуулах хэрэгтэй” гэдэг мэдээллийг нэмж өглөө.

Мэргэжлийн хүмүүсийн дээрх тайлбарыг харвал сэтгүүлч Б.Отгоны нийгэмд түгээсэн пост ТАШАА байна.

Төстэй мэдээлэл

Алдарт Space X болон Tesla компанийн захирал Элон Маскийн албан ёсны твиттер хуудаснаас жиргэсэн гэж харагдах зураг цахим орчинд тархаад байна. Хэнтий аймагт баригдсан “Их хуралдай орд өргөө” -тэй холбоотой уг зургийг нягталж шалгав. Зургийг анхааралтай ажиглавал 8 сарын 10-нд буюу дөнгөж өчигдөр жиргэсэн атлаа түүнд хариу өгсөн хүний жиргээ 4 өдрийн өмнө гэсэн байна. Мэдээж […]

УИХ-ын гишүүн асан, дуучин С.Жавхлан аравдугаар сарын 15-наас “Монголоо аваръя” хөдөлгөөн эхлүүлж, Сүхбаатарын талбайд суулт хийж байгаа ба энэ талаараа тогтмол лайв хийж, талбайд цугласан иргэдийн сэтгэгдлийг үүгээрээ дамжуулж байгаа юм. Гэвч энэ үеэр зарим иргэн КОВИД-19 халварт өвчин болон вакцины талаар олон нийтэд ташаа ойлголт дамжуулж байна. Тухайлбал, Самандын Жавхлан фэйсбүүк пэйжээр аравдугаар сарын […]

2021 оны зургадугаар сарын 15-ны өдөр цахим орчинд “7-р сарын 1-нээс эхэлж хэрэгжих Соёлын тухай хуулийн хэсгээс. Хараалын үг хэлсэн болон фэйсбүүкт бичсэн хүмүүсийг торгодог болно. Ямар үгээс шалтгаалаад торгох мөнгөний хэмжээ 150.000-5.000.000 хооронд байна” гэх зурган мэдээлэл цацагдсан. Уг мэдээлэлд хараалын үг болон түүнд ногдох торгуулийн хэмжээг хүснэгтлэн оруулжээ. Бид энэхүү мэдээллийг нягталлаа. Factcheck: […]

Товч агуулга Сонгуулийн санал хураалтын бүхий л цаг үед Сонгуулийн Удирдлагын Системд санал хураалт, нэр дэвшигчдийн үр дүн үнэн зөвөөр мэдээлэгддэг. Энэ албан бичиг нь 2020 оны сонгуулийн санал хураалтын явцыг дэлгэцээр харуулах үед зарим нэр дэвшигчийн санал дээр яагаад таслал гарч, улмаар авсан саналуудыг эрэмбэлэхэд алдаа гарсан тухай юм. Санал хураалтын үр дүнд ямар […]

Амны хаалт нь нүүрстөрөгчийн давхар ислийн аюултай түвшинг хадгалдаг гэж харуулахаар COVID-19 масктайгаар  нүүрстөрөгчийн давхар ислийн хяналтын төхөөрөмжөөр шууд амьсгалж буй эмэгтэйн видеог цахим орчинд тараажээ. Уг видеог фэйсбүүкт 6.5к шэйрлэсэн байна. Энэхүү мэдээллийг нягталж өгөх хүсэлт ирсний дагуу нягталлаа. Factcheck: Энэхүү мэдээллийг Reuters агентлаг нягталж, олон нийтэд хүргэсэн байна. Бичлэг дээр маскандаа нүүрстөрөгчийн давхар […]

Саримс идэх нь шинэ коронавирусийн халдвараас хамгаална гэсэн мэдээлэл нийгмийн мэдээллийн сүлжээнд тархаж байна. Тэгвэл энэ нь худал мэдээлэл болох тухай ДЭМБ-аас мэдээлсэн. Саримс нь эрүүл хоол хүнсэнд ордог бөгөөд зарим бичил биетний эсрэг үйлчилгээтэй гэдэг нь нотлогдсон хэдий ч #COVID19 буюу шинэ коронавирусээс хамгаална гэсэн нотолгоо байхгүй гэдгийг ДЭМБ-аас зөвлөжээ.

Өөр мэдээ олдсонгүй.

Хандив

FactCheck.mn сайт нь бие даасан, хараат бус редакц бөгөөд бид сурталчилгаа олгогчдод биш, иргэдэд үйлчилдэг. Бид аливаа компани, улстөрч, засгийн газрын нөлөөнд автахгүй, зөвхөн олон нийтийн эрх ашгийн төлөө ажиллана.

Гэвч нягтлан шалгах ажил нь цаг, мөнгө, шаргуу хөдөлмөр шаарддаг билээ.

Иймд, манай редакц хараат бус байдлаа хадгалж, илүү хүчтэй болоход таны дэмжлэг чухал юм!

Та бидний үйл ажиллагааг дэмжиж байвал ХАС БАНК 5001984178 ЭССТ НҮТББ дансаар хандив өгөх боломжтой. Гүйлгээний утган дээрээ ХАНДИВ гэдгээ тодорхой бичээрэй. Хүсвэл нэр, холбогдох утасны дугаар зэрэг хувийн мэдээллээ оруулж болно.

Биднийг дэмжсэн танд маш их баярлалаа.

Мэдээлэл хайх