FactCheck: Бодит байдал дээр зөрсөн, ОХУ-ын 5 мэдэгдэл

Ukrainian emergency employees and volunteers carry an injured pregnant woman from a maternity hospital that was damaged by shelling in Mariupol, Ukraine, Wednesday, March 9, 2022. (AP Photo/Evgeniy Maloletka)

ОХУ хоёрдугаар сарын 24-нд Украин улс руу довтолж, дайн өнөөдрийг хүртэл үргэлжилж байгаа. Дайн эхэлснээс хойш сар хүрэхгүй хугацаанд ОХУ-ын хийсэн таван мэдэгдэл бодит амьдрал дээр хэрхэн зөрснийг CNN нягталсныг хүргэж байна. 

1. Мариуполь хотын эх, хүүхдийн эмнэлэг

ОХУ-ын мэдэгдэл:

Украины Мариуполь хотын эх, хүүхдийн эмнэлэг гуравдугаар сарын 9-нд Орос улсын агаарын цохилтод өртсөний дараа тухайн үед энгийн иргэд байгаагүй гэж  ОХУ-ын Гадаад хэргийн сайд Сергей Лавров мэдэгдсэн. Тэрбээр “Төрөх гэж байгаа эмэгтэйчүүд, бүх сувилагч, ажилчдыг тэндээс гаргасан” гэж 2022.03.10-нд мэдэгдэв.

Бодит байдал:

Эмнэлэгт цохилт өгсний дараах видео болон гэрэл зургууд дээр жирэмсэн нь илт мэдэгдэхүйц эмэгтэйчүүд харагдаж байв. Мариуполь хотын төлөөлөгч уг дайралтын улмаас хүүхэд, эмэгтэйчүүд, эмч нийлсэн 17 хүн шархадсаныг хэлсэн. Украйны албаны хүмүүс халдлагын ард Оросын хүчин байгаа гэж мэдэгдсэн ч Оросын албаныхан тийм биш гэж байлаа.

2. Дайралт хийхгүй

ОХУ-ын мэдэгдэл:

2022.03.10-нд ОХУ-ын Гадаад хэргийн сайд Сергей Лавров Орос улс Украин руу дайралт хийснийг эсэргүүцэхдээ “Орос улс өөр улс руу дайралт хийх төлөвлөгөөгүй байгаа. Бид Украин руу ч дайралт хийгээгүй” гэж хэлэв.

Бодит байдал:

Лавров ингэж мэдээлэх үед Орос Украин руу довтлоод долоо хоног өнгөрсөн байсан бөгөөд Оросын арми Украины хэд хэдэн гол хотыг хяналтдаа авахыг оролдсон байсан юм.

Тухайлбал, ОХУ-ын цэргүүдэд бүслэгдсэн Мариуполь хотын нөхцөл байдлыг эрх баригчид тайлбарлахдаа хүчтэй буудлагад өртсөний улмаас “эгзэгтэй” байгаа гэж тодорхойлсон байна.

Мөн Лавров Оросыг Украин руу дайраагүй гэж мэдэгдэхээс долоо хоногийн өмнө Оросууд Киевийн хойд хэсэгт байрлах нэгэн орон сууцны байшинд цохилт өгсний улмаас дор хаяж 33 хүн амь үрэгдсэн.

3. Хязгаарлагдмал ажиллагаа

ОХУ-ын мэдэгдэл:

В.Путин хоёрдугаар сарын 22-нд Украины зүүн хэсэгт орших Донбасс муж руу Оросын цэргийг илгээхдээ эхлээд үүнийгээ “энхийг сахиулах” ажиллагаа гэж тодорхойлсон.

Харин хоёрдугаар сарын 24-ний өглөө Украинд цэрэг дайран орсны дараа телевизийн нэвтрүүлэгт оролцсон Путин үүнийг “цэргийн тусгай ажиллагаа” гэж дурдаад зөвхөн Донбасс бүс нутагт үйл ажиллагаа явуулж байгааг онцолж, Орос хэн нэгэнд хүч тулгах бодолгүй байна гэж байв.

Бодит байдал:

Украин явуулсан Оросын түрэмгийлэл ямар нэгэн хязгаарлалтгүй байсан юм. Тус улсын цэргүүд Донбассаар тогтохгүй Украины гол хотуудад хүрч, бүсэлсэн.

Путинийг үг хэлсний дараахан Киев, Украины хоёр дахь том хот болох Харьков, гол боомт хот болох Одесса зэрэг хотуудад дэлбэрэлт сонсогдож байгааг сурвалжлагчид мэдээлсэн. Мөн мэдэгдэл хийсэн тэр өдөр нь Оросын арми Украины нийслэлээс холгүй орших Хостомелийн нисэх онгоцны буудлыг хяналтандаа авав.

4. АНУ-ын түрэмгийллийн хариу

ОХУ-ын тайлбар:

Украины эргэн тойронд Оросын цэрэг түрэмгийлэн байршуулж байгаа тухай мэдээллийг Кремлийн хэвлэлийн төлөөлөгч Дмитрий Песков үгүйсгэж, Оросын цэргүүдийн шилжилт хөдөлгөөн нь тус бүс нутагт АНУ-ын цэргийн байр суурь, хөдөлгөөнд хариу үйлдэл үзүүлэх болно гэж арванхоёрдугаар сарын 11-нд өгсөн ярилцлагадаа дурджээ.

“Орос улс нутаг дэвсгэртээ цэргээ хөдөлгөж байгаа бөгөөд бид өөрсдийн хүссэн чиглэлд, аюул учруулж болзошгүй бүс рүү ойртуулж чадна. Мөн АНУ-ын байлдааны онгоцууд Украинд газардаж, АНУ-ын цэргийн техник манай хил рүү ойртож байгааг бид харж байна” гэж Песков хэлэв.

Бодит байдал:

Долоо хоног хүрэхгүй хугацааны дараа Украины Ерөнхийлөгч Володимир Зеленский НАТО-ийн Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Йенс Столтенбергтэй уулзаж, Украин болон түүний эргэн тойронд ОХУ-ын цэргийн хүчээ нэмэгдүүлэх талаар ярилцсан. Үүний дараа НАТО зүүн Европ дахь аливаа цэргийн үйл ажиллагаанаас татгалзах болно гэж Орос улс мэдэгдээд, үүнд хууль ёсны баталгаа өгөхийг хүсэв.

Мөн АНУ-д цөмийн зэвсгээ Европт хадгалах, шаардлагатай бол Европ дахь НАТО-ийн гишүүн орнуудын онгоцыг ашиглах боломж олгодог Цөмийн зэвсэг хуваалцах гэрээг цуцлахыг хүссэн. Энэ нь Украин улс НАТО болон гишүүний орнуудтай харилцахдаа Оросын аюулгүй байдалд заналхийлсэн гэж үзсэний илрэл байв.

Гэсэн хэдий ч АНУ 2014 оноос хойш Украинд тусламж үзүүлж ирсэн бөгөөд цэргийн техник хэрэгсэл ачсан Америкийн байлдааны онгоцууд Украинд газардах нь тийм ховор зүйл биш юм.

Өнгөрсөн есдүгээр сард батлагдсан аюулгүй байдлын тусламжийн багцын хүрээнд, Песковын мэдэгдлээс хэд хоногийн өмнө АНУ зарим жижиг зэвсэг, сумыг Украинд хүргэсэн.

АНУ-ын арми Украины цэргийг сургахад мөн тусалж байгаа ч цэргийн ажиллагаа явуулах хугацаа, байршуулалтын талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг Пентагон өгөхгүй, Украины ойролцоох Оросын цэргийг нэмэгдүүлж байгаатай холбогдуулан ямар нэгэн хуваарь өөрчлөгдсөн эсэх талаар мэдээлэхгүй гэж CNN мэдэгдэв. АНУ-ын Тэнгисийн явган цэрэг тив даяар сургалт, дадлага хийхээр ажиллаж байгааг Пентагон онцолжээ.

5. Дайралт хийх төлөвлөгөө байхгүй

ОХУ-ын мэдэгдэл:

2021.11.28-нд TASS агентлагт Песков ярихдаа ОХУ хэзээ ч, хэнийг ч довтлох төлөвлөгөө гаргаж байгаагүй, гаргах ч үгүй гэж байв.

Бодит байдал:

Хэдэн өдрийн дараа АНУ-ын тагнуулын тайланд Орос улс 2022 оны эхээр Украин руу довтлохоор төлөвлөж байгааг анхааруулсан талаар Washington Post сонин анх мэдээлсэн.

Улмаар Оросын цэргүүдийн шилжилт хөдөлгөөн, Путиний дайралт хийх шийдвэрийн талаарх АНУ-ын тагнуулын мэдээлэл үнэн болж таарав. Орос улс хэдэн сарын турш  хил дагуу цэргийн хүчээ зузаатгасан нь хоёрдугаар сард хийсэн дайралтын бэлтгэл байлаа. Мөн дайралт эхлэхээс өмнөх долоо хоногт АНУ-ын тагнуулын байгууллага Путинийг удахгүй түрэмгийлнэ гэж сэжиглэж байгаагаа мэдээлж байв.

Эх сухвалжууд:

https://edition.cnn.com/2022/03/13/politics/fact-check-russia-misinformation-ukraine/index.html?fbclid=IwAR0NBjVx3BJom9GBQv5iTv9Ac-OlXVAyrnczuy335sYIz0Ms2alw0Mp9Ca8

https://www.nato.int/cps/en/natohq/news_190298.htm

Төстэй мэдээлэл

Товч агуулга Их Британи: Хүүхдийн гепатит нь коронавирусийн вакцинтай хамаатай гэсэн ямар ч нотолгоо байхгүй АНУ-д 109 хүүхдэд элэгний гепатит оношлогдсон ч вакцинд хамрагдах насны хүүхдүүд биш Factcheck: Хүүхдүүдийн дунд гепатитийн хүнд хэлбэрийн өвчлөл дэлхий даяар нэмэгдэж байгаа нь Pfizer-BioNTech компанийн Pfizer вакцинтай холбоотой хэмээн эрдэмтэн судлаачид дүгнэсэн гэх мэдээлэл олон нийтийн сүлжээнд тархжээ. Гэвч […]

Гоо Гоо хэмээн фэйсбүүк хаягаас “АНУ-ын Дээд шүүх бүх нийтийн вакцинжуулалтыг цуцаллаа” гэсэн гарчиг бүхий постыг 2021.06.13-нд нийтэлснийг бид нягтлан хүргэсэн.  Өмнөх нягталсан мэдээллийг ЭНД дарж үзэх боломжтой. Тэгвэл уг постод мөн “Pfizer-ийн ахлах эрдэмтэн асан Майк Иедон олон нийтэд “Ковид-19 вакцин” хэмээх бодис тарьсан хүмүүсийг аврах нь одоо оройтсон гэсэн байр сууриа дахин илэрхийлэв” […]

Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн Кино урлагийг дэмжих тухай хуулийн төсөлд кино хийх зөвшөөрлийг Соёлын сайд олгож байхаар тусгасан гэх мэдээлэл гараад буйг нягталх хүсэлт уншигчаас ирсэн юм. Бид энэхүү мэдээллийг нягтлахад, аравдугаар сарын 8-ны өдрийн УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Кино урлагийг дэмжих тухай хуулийн төслийг хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцсэн байна. Энэ үеэр УИХ-ын гишүүн Б.Энхбаяр төсөлд […]

Товч агуулга: Монголын фэйсбүүк хэрэглэгчид мэдээллийг нягтлалгүй цааш түгээдэг, мэдээллийн боловсролоор маруухан хэвээр байгааг илтгэсэн нэг тод үйл явдал бол Орос, Украины дайн. Хоёр жил гаруйн өмнө эхэлсэн энэ үйл явдалтай зэрэгцээд дайнтай холбоотой хуурамч мэдээлэл, Оросын пропаганда, суртал ухуулга дэлхий даяар цахим орчныг хэрэх болсон. Харин мэдээллийн энэ дайнд өртөж байгаа орнуудын нэгд Монгол […]

2021 оны долдугаар сарын 19-ний өдөр фэйсбүүк орчинд

Гоо Гоо хэмээн фэйсбүүк хаягаас “АНУ-ын Дээд шүүх бүх нийтийн вакцинжуулалтыг цуцаллаа” гэсэн гарчиг бүхий постыг 2021.06.13-нд нийтэлжээ. Уг постод “АНУ-д Дээд шүүх бүх нийтийн вакцинжуулалтыг цуцалжээ. Билл Гейтс, АНУ-ын Халдвар судлалын ахлах мэргэжилтэн Фаучи, Биг Фарма нар АНУ-ын Дээд шүүхэд өнгөрсөн 32 жилийн хугацаанд хийсэн бүх вакцинууд нь иргэдийн эрүүл мэндэд аюулгүй байсныг нотолж […]

Өөр мэдээ олдсонгүй.

Хандив

FactCheck.mn сайт нь бие даасан, хараат бус редакц бөгөөд бид сурталчилгаа олгогчдод биш, иргэдэд үйлчилдэг. Бид аливаа компани, улстөрч, засгийн газрын нөлөөнд автахгүй, зөвхөн олон нийтийн эрх ашгийн төлөө ажиллана.

Гэвч нягтлан шалгах ажил нь цаг, мөнгө, шаргуу хөдөлмөр шаарддаг билээ.

Иймд, манай редакц хараат бус байдлаа хадгалж, илүү хүчтэй болоход таны дэмжлэг чухал юм!

Та бидний үйл ажиллагааг дэмжиж байвал ХАС БАНК 5001984178 ЭССТ НҮТББ дансаар хандив өгөх боломжтой. Гүйлгээний утган дээрээ ХАНДИВ гэдгээ тодорхой бичээрэй. Хүсвэл нэр, холбогдох утасны дугаар зэрэг хувийн мэдээллээ оруулж болно.

Биднийг дэмжсэн танд маш их баярлалаа.

Мэдээлэл хайх