Коронавирустай холбоотой үнэн, худлын аль нь болох нь эргэлзээтэй мэдээллүүд цахим орчинд их гарч байна. Энэ сарын эхээр Австралийн Монашийн их сургуулийн Био анагаахын хүрээлэнгийн эрдэмтээр ахлуулсан судлаачид ивермектин (ivermectin) хэмээх бодис нь эсийн өсгүүрт коронавирусын эсийн бүтцийн үржих чадварыг 48 цагийн хугацаанд дарангуйлж буйг тогтоосон судалгааны дүнгээ танилцуулсан.
Монголд малчид ивомекийн бүлгийн бэлдмэлүүдийг малын зарим төрлийн паразитын гаралтай өвчинд хэрэглэдэг. Манайд малчдын өргөн хэрэглэдэг ивомек тарилгад ивермектин (ivermectin) нэг хувиар агуулагддаг байна.
Ивермектин (ivermectin), ивомек, монгол малын мах, коронавирус гэсэн эдгээр үгсийг зарим иргэд шууд өөр хооронд нь хамаатуулан шинжлэх ухааны үндэслэлгүйгээр андуу ташаа мэдээлэл цахим орчинд гаргаж байгаатай холбоотойгоор бид эрдэмтдээс тодруулга авлаа. (Зарим цахим орчинд тархсан сошиал постуудыг бичвэрийн төгсгөлөөс үзнэ үү)
Нягтлахуй 1:
Мал эмнэлгийн хүрээлэнгийн төслийн удирдагч, Академич, ШУ-ны доктор, профессор Я.Ганболд:
Үүнийг коронавирусын эсрэг хэрэглэнэ гэж хэлэх боломж байхгүй. Ивомек тарьсан малын мах идэх юм бол монгол хүн коронавирусээр өвчлөхгүй гэдэг мэдээлэл явж байна. Энэ бол ташаа. Ивермектин, авирмектин гэдэг бодисууд өөрийнхөө үйлчилгээг паразитын эсрэг үзүүлээд тэр үйлчилгээг үзүүлсний дараагаар биеэс гадагшлаад явдаг. Өвчин үүсгэж байгаа паразит хорхойнд байдаг гаматосны хүчил гэдэг тэр бодисыг хоригт оруулаад, энэ хоригийн улмаас амьсгалын боогдуулж хорхойг үхүүлдэг. Ивомекийг тарьснаас 28-36 хоногийн дараа малын мах сүүг хүнсэндээ хэрэглэх ёстой.
Нягтлахуй 2:
МЭЕГ-ын Мал амьтны эрүүл мэндийг хамгаалах газрын мэргэжилтэн Х.Бодьсайханы 2018 оны 12-р сарын 12-нд ikon.mn мэдээллийн сайтад нийтлэгдсэн ярилцлагаас:
Нэмэлт мэдээлэл 1:
“The FDA-approved Drug Ivermectin inhibits the replication of SARS-CoV-2 in vitro” гэх судалгааны материал энэ сарын 3-ны өдөр онлайнаар sciencedirect.com хэмээх шинжлэх ухааны нийтлэл, судалгааны сайтад тавигдсан. Салбарын бус уншигчид уг судалгааны гарчигт буй “in vitro” гэх үг нь эсийн өсгүүрт буюу амьд биетээс ангид орчинд гэсэн санааг агуулж буйг анхаарч унших нь хамгийн чухал. Товчхондоо дээр өгүүлсэнчлэн туршилт эсийн өсгүүрт хийгдсэн, үр дүн нааштай гарсан. Бүх дэлхий нийтийн хүсэн хүлээж буй вакцины түвшинд хүртлээ уг судалгаа, туршилт нь олон үе шатыг давах аж.
Судалгааны нийтлэлийн онцлох тодотгосон санааг англиас монгол руу сийрүүлснийг эндээс үзнэ үү.
- Ivermectin is an inhibitor of the COVID-19 causative virus (SARS-CoV-2) in vitro. Ivermectin нь амьд биетээс ангид байгаа коронавируст халдвар үүсгэгч вирус (SARS-CoV-2)-ын цаашдын үр нөлөөг хязгаарлана
- A single treatment able to effect ∼5000-fold reduction in virus at 48h in cell culture. Нэг удаагийн эмчилгээгээр эсийн өсгүүрт вирусын нөлөөг 5000 дахин бууруулах үр нөлөөтэй.
- Ivermectin is FDA-approved for parasitic infections, and therefore has a potential for repurposing. Ivermectin нь АНУ-ын Хүнс, Эмийн Захиргаанаас (FDA) зөвшөөрөгдсөн шимэгч чанартай халдварт хэрэглэдэг эмийн бүтээгдэхүүн юм. Тиймээс цаашид өөр зорилгоор ашиглах бүрэн боломжтой.
- Ivermectin is widely available, due to its inclusion on the WHO model list of essential medicines. Ivermectin нь ДЭМБ-ын зайлшгүй эмийн загвар жагсаалтад байдаг тул олдоц ихтэй байдаг.
Нэмэлт мэдээлэл 2:
Монголд ивомекийн төрлийн 40 орчим бэлдмэлийг мал эмнэлэгт хэрэглэгдэг байна. Эм бүр өөрийн хэрэглэх заавар, санамжтай. Эмийн зохисгүй хэрэглээ нь эмийн цаашдын үйлчлэлийг сулруулах зэрэг маш олон төрлийн сөрөг үр нөлөөтэй. Тухайлбал ивомекийн найрлагад байгаа бодис нь малын яс, бөөр, өөх, булчин мах, элгэнд хуримтлагддаг. Цаашлаад хүнд хорт хавдар бий болгох эрсдэл дагуулдаг байна.
Цахим орчинд түгсэн зарим постуудаас:
Мэдээллийг нягталсан: Fact Check Mongolia
О.Болор-Эрдэнэ (NTV)
Ч.Сумъя (Алтан Говь ТВ)
Ц.Сувданцэцэг (MCIR)