Factcheck: Монгол Улс уран олборлолтоор ОХУ-тай хамтрах тухай

Товч агуулга

ОХУ-тай ураны хамтын ажиллагааны хэлэлцээр 2008 оноос сэргэж эхэлсэн.
ОХУ-ын “Росатом” корпорац Дорнод аймгийн ураны ордуудыг ашиглах зорилгоор “Дорнод Уран” хамтарсан компани байгуулахаар болсон.
“Росатом” компани Улаанбаатар хотод төлөөлөгчийн газраа байгуулжээ.

Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн яам стратегийн найман ордын талбайн хил заагийг тогтоох тухай тогтоолын төслийг боловсруулан, Засгийн газрын 2025.04.09-ний хуралдаанаар танилцуулсан бөгөөд үүнд Дорнодын ураны орд, Мардайн ураны орд, Гурванбулагийн ураны орд багтаад буй. Эдгээрээс Мардайн ордод оросууд Социализмын үеэс үйл ажиллагаа явуулж, 1998 он дуустал уран олборлож байсан гэдэг. Үүнтэй холбоотойгоор ОХУ-тай уран олборлолтын чиглэлээр Монгол Улстай хамтрах эсэх хэлэлцүүлэг цахим орчинд өрнөсөн.

Өнгөрсөн онд ОХУ-ын талаас Мардайн уурхайг түшиглэн бага оврын атомын цахилгаан станц барьж өгөх санал тавьж, идэвхтэй ажиллаж байгаа тухай УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж хэлж байв.

2023 оны арванхоёрдугаар сард “Росатом” болон Монголын “Мон-Атом” компани Монгол Улсад бага оврын атомын цахилгаан станц барихаар санамж бичигт гарын үсэг зурсныг Тасс агентлаг мэдээлж байсан.

Тэгвэл ОХУ Монгол Улстай ураны салбарт ямар хамтын ажиллагаатай талаар нягталлаа.

Factcheck:

Монгол Улс ОХУ хооронд ураны салбарт хамтран ажиллах талаар хэд хэдэн хэлэлцээр байгуулсан бөгөөд эдгээр нь Монголын ураны ордуудыг ашиглах, боловсруулах, экспортлох тухай байжээ.

2008.04.11. Ураны хамтын ажиллагааны хэлэлцээр

Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Баяр Москвад айлчлах үеэр Монгол, Оросын Засгийн газар ураны хайгуул, олборлолт, боловсруулалтын чиглэлээр хамтран ажиллах хэлэлцээр байгуулж байжээ. Энэ хэлэлцээрийн хүрээнд Оросын мэргэжилтнүүд Монголд ураны хайгуул, олборлолт, боловсруулалтад оролцохоор болсон байна.

2009.02.17. Цөмийн хамтын ажиллагааны хэлэлцээр

ОХУ-ын “Росатом” корпорацийн орлогч захирал Николай Спасский, Монголын Цөмийн энергийн газрын дарга С.Энхбат нар ураны ордуудыг хамтран ашиглах хамтарсан компанийн талаар хэлэлцээр байгуулсан. Энэхүү хэлэлцээр нь цаашдын хамтын ажиллагааны суурь болсон.

Эдгээр хэлэлцээрүүд нь Монгол, Оросын ураны салбар дахь хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх зорилготой байсан ч, зарим нь хэрэгжээгүй буюу удаашралтай байсан.

2009.08.25. “Дорнод Уран” хамтарсан компанийн хэлэлцээр

Монгол, Оросын Засгийн газар Дорнод аймгийн ураны ордуудыг ашиглах зорилгоор “Дорнод Уран” нэртэй хамтарсан компани байгуулахаар тохиролцсон байна. Энэхүү хэлэлцээрийн дагуу Монголын талаас “Мон-Атом” компани, Оросын талаас “Атомредметзолото” (АРМЗ) оролцсон бөгөөд төслийн хүрээнд жилд 2000 тонн уран олборлохоор төлөвлөж байжээ.

2010.12.14. Хамтарсан компанийн зарчмын хэлэлцээр

Монгол, Оросын Засгийн газар Дорнодын ураны ордыг ашиглах хамтарсан компанийн зарчмын хэлэлцээр байгуулав. Энэ хэлэлцээрийн дагуу “Дорнод Уран” компани байгуулагдаж, төслийн эхний хөрөнгө оруулалт 300 сая ам.доллар байхаар төлөвлөжээ. Жилд 2000 тонн уран олборлох хүчин чадалтай байхаар энэ үед тооцоолсон байна.

2010.12.24. ОХУ-ын Ерөнхийлөгчийн баталгаа

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Дмитрий Медведев Монголтой хамтран Дорнодын ураны ордыг ашиглах хамтарсан компанийн тухай хуулийг баталсан. Энэ нь “Дорнод Уран” компанийн үйл ажиллагааг албан ёсоор эхлүүлэх эрх зүйн үндэс болсон.

Гэвч өнөөдрийн өнөөдрийн байдлаар ОХУ-тай ураны салбарт хамтран ажиллаж байгаа төсөл байхгүй байна.

Энэ талаар “Мон Атом” компанийн гүйцэтгэх захирал Д.Далайжаргалаас тодруулахад

“ОХУ-ын зүгээс хуучин хамтарч ажиллаж байсан ураны төсөл дээрх үйл ажиллагаагаа сэргээх сонирхлоо илэрхийлж, хоёр улсын Засгийн газрын түвшинд сүүлийн жилүүдэд хэлэлцээд явж байгаа. Энэ асуудлыг тус улсын цөмийн энергийн “Росатом” компани хариуцаж байгаа бөгөөд өнгөрсөн онд төлөөлөгчийн газраа Улаанбаатар хотод байгуулсан. Одоогоор хайгуулын тусгай зөвшөөрөл авахаар Монгол Улсын хууль, дүрмийн дагуу компаниа байгуулахаар ажиллаж байгаа. Жижиг оврын атомын цахилгаан станцын тухайд тус улсаас байгуулж өгөх санал тавьсан. Одоогоор барихаар болсон зүйл байхгүй, мэдээлэл солилцоод ажиллаж байгаа” гэлээ.

Эх сурвалжууд:

Засгийг газар
Шинжлэх Ухааны Академи
“Мон Атом” компани
Тасс агентлаг

Төстэй мэдээлэл

Худал

Хүчингийн хэрэг үйлдсэн цагдаагийн алба хаагч нар зэвсэглэн оргон зайлжээ – ХУДАЛ

Товч агуулга Ganaa Ganaa нэртэй фэйсбүүк хэрэглэгч “Хүчингийн хэрэг үйлдсэн цагдаагийн алба хаагч нар зэвсэглэн оргон зайлжээ!” гэсэн мэдээллийг өөрийн фэйсбүүк хуудастаа 2024.04.04-ний өдрийн 15:40 цагт нийтэлжээ. Түүний энэхүү мэдээлэлд зургаан цагийн дотор 155 хүн хариу үйлдэл үзүүлж, 91 хүн бусадтай хуваалцсан байна. Уг мэдээллийг нягталж өгөх хүсэлт ирлээ. Factcheck: Өчигдөр буюу 2024 оны дөрөвдүгээр […]

Нотлогдоогүй

УИХ-ын гишүүн асан Ц.Гарамжав гэр рүүгээ зам тавиулсан – НОТЛОГДООГҮЙ

УИХ-ын гишүүн асан, “Монполимет” группийн үүсгэн байгуулагч Ц.Гарамжав

Ташаа

Монголын газар нутгийг гадны бирж дээр зарах хууль бий болчихлоо – ТАШАА

Товч агуулга Газрын тухай хуульд хамгийн сүүлд 2022.07.05-нд нэмэлт өөрчлөлт оруулсан ба дээр пост дахь агуулга бүхий заалт алга. Ж.Энхбаяр одоогоор парламентад дэвшиж, сонгогдоогүй буюу УИХ-ын гишүүн биш, Үндэсний Аюулгүй Байдлын Зөвлөлийн нарийн бичгийн даргаар ажиллаж байна. Уг бичлэг дорж хаяж хоёр жилийн өмнөх үйл явдлыг харуулж байна. Хөтлөгч Ezo Enhzorig нэртэй фэйсбүүк хаягаас 2022.09.15-ны […]

Нотлогдоогүй

Украинд биологийн зэвсэг судлах лабораторийг АНУ санхүүжүүлдэг – НОТЛОГДООГҮЙ

Товч агуулга Украинд АНУ-ын ажиллуулдаг, биологийн зэвсгийн ямар ч лаборатори байхгүй. АНУ-ын Батлан хамгаалах яам болон Украины Эрүүл мэндийн яам 2005 оноос хойш нийгмийн эрүүл мэндийн лабораториудыг сайжруулах, халдварт өвчний дэгдэлтээс урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр хамтран ажиллаж байна. Энэ нь хуучин ЗХУ-ын бүрэлдэхүүнд байсан Бүгд Найрамдах улсуудад хэрэгжиж байсан үй олноор хөнөөх зэвсгийн аюулыг бууруулах зорилгоор […]

Төөрөгдүүлсэн

“Форум Ази”-ийн танилцуулсан судалгааны мэдээлэл ТӨӨРӨГДҮҮЛСЭН

Монгол Улсад уурхайн үйл ажиллагаа малчин иргэдийн амьдралд хэрхэн нөлөөлж буйг тодорхойлон үнэлэх судалгааг Дорноговь аймгийн Даланжаргалан, Улаанбадрах, Хатанбулаг сумдын иргэдийг хамруулан Форум Ази, Хүний эрх хөгжлийн төв ТББ-аас явуулсан талаараа 2023.04.10-ны өдөр хэвлэлийн бага хурал хийж, мэдээлсэн. Судалгаанд хэчнээн иргэнийг хамруулсан нь тодорхойгүй байгааг хэвлэлийн хурлаараа ярьсан байна. “Эдгээр сумдын иргэд малын бэлчээргүй, ундны […]

Factcheck: Газар доор уусган олборлох технологи ашигласан 50 жилд ундны ус бохирдуулсан тохиолдол нэг ч гараагүй

Товч агуулга Цөмийн энергийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай УИХ-аар хэлэлцэх үеэр уран олборлохтой холбоотой зарим мэдээлэл олон нийтийн дунд эргэлзээ төрүүлээд буй. Тухайлбал, уран олборлох нь бүс нутгийн ундны усны чанарт нөлөөлдөг тухай шүүмжлэл нийтийн дунд гараад байна. Энэ талаар бид нягталлаа. “Уран олборлолт нь бүс нутгийн газрын доорх усны чанар, нөөцөд сөргөөр […]

Өөр мэдээ олдсонгүй.