Tserenkhuu Ishtseden гэх фэйсбүүк хэрэглэгч арваннэгдүгээр сарын 4-нд “Хариулт: Халдвар аваад эдгэсэн хүний дархлааны мэдээлжих, коронагийн эсрэгцэх чадамж 6 сарын туршид тасралтгүй өсч үргэлжилдэг процесс Наана нь вакцин хийлгэчихээр таслаж байна гэсэн үг” гэсэн пост оруулжээ.
Уг пост дахь агуулгыг нягталлаа.
Factcheck:
Өмнө нь COVID-19-ийн халдвар аваад эдгэсэн ч вакцинд заавал хамрагдахыг ДЭМБ зөвлөж байгаа. COVID-19-ийн халдварын дараа тогтсон дархлаа нь хүн бүрт харилцан адилгүй, ялгаатай байна. Вакцинаар тогтсон дархлаа нь халдвар авсны дараа тогтсон дархлаанаас илүү сайн хамгаалалт болж байгаа учир халдвар аваад эдгэсэн ч вакцинд хамрагдах нь урт хугацааны хамгаалалт болно хэмээн ДЭМБ тайлбарлаж байна.
АНУ-ын Халдварт өвчний хяналт, урьдчилан сэргийлэх төв(CDC) мөн адил зөвлөгөө өгч байна. Учир нь тухайн хүн КОВИД-19-ийн халдвар аваад эдгэснээс хойш хэдий хугацааны дараа дахин халдвар авах боломжтой хугацааг судлаачид хараахан тогтоогоогүй байгаа юм. Тиймээс халдвар аваад эдгэсэн ч вакцин таныг хамгаална хэмээн CDC зөвлөж байна.
Одоогийн байгаа судалгааны үр дүн болон нотолгоогоор вакцин хийлгэсэн хүнийг халдвар аваад эдгэсэн хүнтэй харьцуулахад вирусийн халдвараас илүү сайн хамгаалагдаж байгаа нь тогтоогдсон. Вакцинд хамрагдаагүй хүнийг бүрэн тунд хамрагдсан хүнтэй харьцуулахад КОВИД-19-ийн халдвар авах магадлал нь хоёр дахин их байна.
Эрүүл мэндийн асуудалтай холбоотой аливаа мэдээллийг салбарын, мэргэжлийн шилдэг шинжээчид нягтлан нийтэд хүргэдэг Healthline.com цахим талбарт 2021.10.22-нд нийтэлсэн мэдээлэлд дурдсанаар сүүлд нийтлэгдсэн шинэ судалгаанд COVID-19-ийн халдвар аваад эдгэрсэн хүмүүсийн дархлаа нь 3 сараас 5 жил хүртэл үргэлжилдэг болохыг бичсэн байна. Өөрөөр хэлбэл, гурван сарын дараа ч дахин халдвар авах боломжтой ба энэ нь хүн бүрийн хувьд харилцан адилгүй байна.
Бие махбодид эргэлдэж буй дархлааны эсүүд болон эсүүдээс ялгарах дархлааны уураг нь эмгэг төрүүлэгч дахин таарвал түүнийг таньж устгаж, өвчнөөс хамгаалж, өвчний хүндрэх явцыг бууруулдаг болохыг АНУ-ын Үндэсний эрүүл мэндийн хүрээлэн тайлбарласан.
Дархлааны хамгаалах урвалд оролцдог бүрэлдэхүүн хэсгүүдийг үүргийн хамт товч дурдвал:
- Эсрэгбие нь цусанд эргэлдэж, вирус зэрэг гадны өвчин үүсгэгчийг таньж, саармагжуулдаг.
- Туслах Т эсүүд нь эмгэг төрүүлэгчдийг танихад тусалдаг.
- Хордуулагч Т эсүүд нь эмгэг төрүүлэгчдийг устгадаг.
- В эсүүд нь бие махбодод шаардлагатай үед шинэ эсрэг бие гэх дархлааны уургийг үүсгэдэг.
Харин КОВИД-19-ийн халдвар аваад эдгэсэн хүнд эдгээр дөрвөн бүрэлдэхүүн бүгд байдаг аж. Гэвч өвчлөөд эдгэсэн хүний дархлаа халдвараас, ялангуяа бусад хувилбараас хэр удаан хугацаанд хамгаалах нь тодорхойгүй байгааг Теннесси мужийн Нашвилл дахь Вандербилт их сургуулийн Анагаах ухааны сургуулийн халдварт өвчний тэнхимийн анагаах ухааны профессор юм доктор, профессор Уильям Шаффнер хэлжээ.
Судлаачид дээрх дөрвөн хүчин зүйл нь вирусийн халдвар авснаас хойш дор хаяж 8 сарын турш хадгалагддаг болохыг тогтоосон байна.
Энэ нь бие махбод SARS-CoV-2 вирусийг “санаж” байна гэдгийг харуулж байгаа чухал үзүүлэлт юм. Дархлааны эсүүд дахин вирустэй тулгарвал санамжийн В эсүүд хурдан ажиллаж, вирустэй тэмцэх эсрэг биеийг үүсгэдэг.
2021 оны аравдугаар сард The Lancent Mocrobe сэтгүүлд хэвлэгдсэн Иелийн их сургуулийн Нийгмийн эрүүл мэндийн сургуулийн хийсэн судалгаагаар вакцинд хамрагдаагүй хүмүүсийн коронавирусийн эсрэг дархлаа халдвар авсны дараа 3-61 сар үргэлжлэх боломжтой ч тэд нийтэд халдвар тараах эрсдэл өндөр хэвээр байна гэж дүгнэжээ.
COVID-19-ийг үүсгэгч вирусийн халдвараар дахин халдварлах нь жилээс жилд томуу үүсгэдэг вирусийн халдвартай адил боловч цар тахлын үед COVID-19 нь илүү үхлийн аюултай болох нь батлагдсан гэдгийг уг судалгаанд тэмдэглэсэн байна.
Ийм учраас коронавирусийн халдвар аваад эдгэсэн ч вакцин хийлгэхийг зөвлөж байна.
КОВИД-19-ийн цар тахлын энэ үед вакцинтай холбоотой аливаа мэдээллийг албан ёсны, баталгаатай эх сурвалжаас авах ба заавал нягталж шалгаж байхыг FactCheck.mn сануулсаар байгаа билээ.
Эх сурвалжууд:
https://www.nih.gov/news-events/nih-research-matters/lasting-immunity-found-after-recovery-covid-19
https://www.vumc.org/health-policy/person/william-schaffner-md
https://www.nih.gov/news-events/nih-research-matters/lasting-immunity-found-after-recovery-covid-19
https://www.nih.gov/news-events/nih-research-matters/lasting-immunity-found-after-recovery-covid-19
НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн дэмжлэгтэйгээр, АШУҮИС-ийн Дархлаа судлалын тэнхимийн ахлах багш, эмнэл зүйн дархлаа судлаач эмч, Анагаах ухааны доктор Т.Хонгорзултай хамтран бэлтгэв.