Factcheck: Эмэгтэйчүүдийн квот дээр тэд хэрхэн хэлж байв?

УИХ-ын сонгуулийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах талаар УИХ хэлэлцэж байгаа бөгөөд сонгуульд нэр дэвших эмэгтэйчүүдийн квотын асуудал олон нийтийг төөрөгдүүлсээр байна.

Одоо хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж байгаа Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулийн 30.2-т Нам, эвслээс нэр дэвшиж байгаа нийт нэр дэвшигчийн 20-оос доошгүй хувь нь аль нэг хүйсийнх байна хэмээн заасан. Өнгөрсөн найман удаагийн УИХ-ын сонгуулиар үргэлж эрэгтэйчүүд давамгайлж ирсэн бөгөөд одоогийн парламентын шигүүдийн 17.1% нь эмэгтэйчүүд байгаа нь хамгийн дээд амжилт ч хуулийн босгод хүрээгүй байгаа.

Тэгвэл энэ удаагийн Л.Оюун-Эрдэнийн Засгийн газар жендерийн талаар тэгш оролцоог хангах зарчим баримтлахаа мэдэгдсээр ирсэн. Тухайлбал

2023.03.02-нд болсон Жендэрийн үндэсний хорооны 2023 оны ээлжит хуралдаанд Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ оролцохдоо “Цаашид жендэрийн талаарх хандлагын реформ хийх цаг болжээ. Улс төрд эмэгтэйчүүдийн оролцоог нэмэгдүүлж, нийгмийн хүйсийн тэнцвэрийг хангахад анхаарах ёстой. Эрчүүдийн эрүүл мэндэд анхаармаар байна. Тэдний эрүүл мэнд, боловсролын асуудалд ч эмэгтэйчүүд эергээр нөлөөлмөөр байна. Авлигатай тэмцэх ажилд эмэгтэйчүүд манлайлж, нөлөөлж оролцох цаг болсон байна. Улс төрийн оролцоог нь сонгуулийн зөв тогтолцоогоор хангаж өгмөөр байна” гэсэн бол

2023.03.29-нд ЗГХЭГ-ын дарга Д.Амарбаясгалан zindaa.mn сайтад өгсөн ярилцлагадаа “Сонгуулийн хуульд эмэгтэйчүүдийн оролцоог тэгш байлгах санал өгсөн” гэжээ. Тодруулбал “Н.Энхболд тэргүүтэй боловсруулсан хуульд жендерийн тэгш байдлыг хангах үүднээс парламентын гишүүдийн 30-аас доошгүй хувь нь эмэгтэй байна. Хоёрт, гурван эрэгтэй нэг эмэгтэй гэсэн эрэмбээр жагсаалтыг эрэмбэлнэ гэсэн санал оруулж ирсэн. Засгийн газраас эмэгтэйчүүдийн оролцоог тэгш болгоё гэдэг саналыг өгсөн. Жагсаалт гаргахдаа эрэгтэй, эмэгтэй гэж бичнэ. Жагсаалтад 19 эмэгтэй бичигдсэнээрээ эмэгтэйчүүд дараагийн сонгуулиас эхлээд багадаа 19 болно. Ингэж чадсанаараа олон улсад жишиг бий болгоно” гэсэн байна.

2023.05.05-нд Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийн төслийг танилцуулж УИХ-ын чуулганд үг хэлэхдээ мөн “Эргэх ертөнц арга билигт оршдог, эрэгтэй эмэгтэй хүйс тэгш байж нийгмийн тэнцвэр хангагддаг шиг Нутаг дэвсгэрийн төлөөлөл, Нийгмийн сонирхлын төлөөлөл тэнцвэртэй байж төрийн бодлого зөв бөгөөд бодитоор тодорхойлогдоно” хэмээн онцолж байв.

Шийдвэр хэрхэн гарав?

Монгол Улсын Их Хурлын тухай хуулийн төслийг 2023.04.05-нд УИХ-ын даргад өргөн барьсан. Тус хуулийн төслийн талаар онцлохдоо 

  • Нам, эвсэл жагсаалтаар нэр дэвшүүлэхдээ 1:1 хүйсийн харьцаатай жагсаалтын дарааллыг үндэслэн нэр дэвшүүлэх,
  • Нам, эвслээс нэр дэвшиж байгаа нийт нэр дэвшигчийн 30-аас доошгүй хувь нь аль нэг хүйсийнх байна гэж тусгасан байна.

2023.06 сар Одоо хэлэлцэгдэж эхлээ байгаа хуулийн төсөлд 30-аас доошгүй хувь нь эмэгтэйчүүд байх талаар тусгаснаа олон нийтэд мэдээлсэн.

2023.06.08

УИХ-ын Төрийн байгуулалтын байнгын хороо эмэгтэйчүүд 40% байх квотын талаарх саналыг унагав.

УИХ-ын дарга Г.Занданшатар, УИХ-ын гишүүн Т.Доржханд, Ж.Сүхбаатар нар дэмжиж тайлбарласнаар эмэгтэйчүүд 40-өөс доошгүй хувьд нэр дэвшихийг УИХ-ын анхны хэлэлцүүлгээр дэмжив.2023.06.12 УИХ дахь МАН-ын бүлгийн хуралдаанаар эмэгтэйчүүдийн квот 30-аас доошгүй байна гэж шийдвэрлэсэн талаар МАН-ын бүлгийн дарга Д.Тогтохсүрэн мэдээлэв. Өөрөөр хэлбэл, МАН-ын бүлгийн хуралдаанд УИХ-ын 44 гишүүн оролцож, эмэгтэй нэр дэвшигчийн квот 40% байх заалтыг унагав.

Харин 2020 оны УИХ-ын сонгуульд дэвшүүлсэн мөрийн хөтөлбөртөө МАН 3.4.6-д “Төрийн байгууллага, эдийн засаг, нийгэм, соёлын хүрээнд жендэрийн эрх тэгш байдлыг хангах тухай хуулийн хэрэгжилтийг хангаж, бүх түвшинд жендэрийн мэдрэмжтэй бодлого хэрэгжүүлнэ” гэж тусгасан юм. 

Эндээс харвал МАН, одоогийн Засгийн газрын түвшинд хүйсийн тэнцвэрийг хангаж, тэгш оролцох боломжийг олгоно гэсэн ойлголтыг нийгэмд өгсөн ч хуулийн төсөлд тусгасан болон хэлэлцэж байгаа байдлаараа олон нийтийг ТӨӨРӨГДҮҮЛСЭЭР байна. 

Эх сурвалжууд:

https://mongolia.gov.mn/news/view/26624

https://news.zindaa.mn/4jv j

https://mongolia.gov.mn/news/view/26675

https://www.parliament.mn/nn/29835/

УИХ дахь МАН-ын бүлгийн хуралдаан

МАН-ын мөрийн хөтөлбөр

Төстэй мэдээлэл

Товч агуулга Судалгааны үеэрх миокардит өвчний тохиолдлууд нь COVID-19 вакцинаас шалтгаалсан гэсэн баттай баримт, тодорхой нотолгоо байхгүй. Миокардитаар нас барсан гэж мэдээлсэн өвчтөнүүдийн уушгины болон судасны шинж тэмдгүүд нь зарим тохиолдолд атеросклероз, уушгины бөглөрөлтэй ижил шинж тэмдэгтэй байсан. Вакцин хийлгэснээс үүдэлтэй зүрхний эрсдэл нь COVID-19-ийн халдвар туссанаас бага байна. Цэнд-Аюуш Гүнбилиг гэх фэйсбүүк хэрэглэгч 2022.12.10-ны […]

Ankhnybayar Bilegsaikhan гэх фэйсбүүк хэрэглэгч “Хөвсгөл далайг хашаалаад дуусгах юм байна” гэсэн пост 2022.08.03-нд оруулсныг 101 хүн шэйрлэж, 72 хүн лайк дарж, 37 коммент бичсэн байна. Тухайн пост бичсэн хүн хашааг нурааж байгаа талаар мэдээлэлтэй бөгөөд “хашаалаад дуусах юм байна л даа” гэсэн агуулгаар постоо оруулжээ. Гэвч тухайн постод коммент бичсэн цөөнгүй хүн “хашаалж байгаа” […]

Bayarmaa Alex Александра зеленская буюу хар тамхичин нацист зеленскийн охин украйнаас дүрвэжээ гэсэн пост оруулжээ. Уг постыг 96 хүн шэйрлэж, 300 хүн хариу үйлдэл үзүүлсний 189 нь лайк, 51 нь гайхсан, 14 нь гунигласан, 7 нь уурласан буюу дийлэнх нь итгэсэн байгаа юм. Тус постод “Польш руу гарсан охин нь хар тамхичин эцгийнхээ талаар бодит […]

Товч агуулга Монгол Улс энэ жил Бразилд үйлдвэрлэсэн томуугийн вакцин ашиглаагүй. Олон улсад боломжтой байгаа томуугийн вакцинууд аюулгүй бөгөөд үйлчилгээ нь маш үр дүнтэй. Томуугийн эсрэг вакцин нь тухайн томуугийн улирлын ханиадны улмаас эмчид очих эрсдэлийг 40-60%, нас баралтыг 90 гаруй хувьтай бууруулдаг болон нь нотлогдсон. Вакцинаас өмнө H1N1 вирусээр үүсгэгдсэн томуугийн тахлын улмаас 500 […]

Нийслэлийн Засаг дарга Д.Сумьяабазар “Миний өрөөний үүдэнд тавьсан халуун хэмжигчийг би хувийнхаа мөнгөөр худалдан  авсан” хэмээн зарлаж, “Биггрийн лайт” ХХК-иас тамга тэмдэгтэй 5,000,000 төгрөгийн баримтыг олон нийтэд дэлгэсэн. Хотын даргын уг мэдээлэл үнэн эсэхийг нягталж “Биггрийн лайт” ХХК-тай 969920**  утсаар холбогдон тодруулахад “Манай компани “Эко” нэртэй цэвэр ус болон “ICE” нэрийн баллонтой цэвэр усыг үйлдвэрлэж, түгээх […]

Paparazzi.mn гэх фэйсбүүк хуудаст “Шуурхай мэдээ: Дөнгөж сая Улаанбаатар хотод 05.35 минутад ойролцоогоор 1-2 минут үргэлжилсэн 6,8 баллын хүчтэй газар хөдлөлт боллоо” гэх мэдээллийг нийтэлжээ. Хубилай Сэцэн Хааны нэрэмжит Одон орон, геофизикийн хүрээлэн газар хөдлөлтийн мэдээллийг албан ёсоор хүргэдэг. Тус хүрээлэнгээс гаргасан мэдээлэлд “Хөвсгөл аймгийн Ханх суманд болсон тус газар хөдлөлтийн хүчний зайнаас хамаарсан тархалтаас […]

Өөр мэдээ олдсонгүй.

Хандив

FactCheck.mn сайт нь бие даасан, хараат бус редакц бөгөөд бид сурталчилгаа олгогчдод биш, иргэдэд үйлчилдэг. Бид аливаа компани, улстөрч, засгийн газрын нөлөөнд автахгүй, зөвхөн олон нийтийн эрх ашгийн төлөө ажиллана.

Гэвч нягтлан шалгах ажил нь цаг, мөнгө, шаргуу хөдөлмөр шаарддаг билээ.

Иймд, манай редакц хараат бус байдлаа хадгалж, илүү хүчтэй болоход таны дэмжлэг чухал юм!

Та бидний үйл ажиллагааг дэмжиж байвал ХАС БАНК 5001984178 ЭССТ НҮТББ дансаар хандив өгөх боломжтой. Гүйлгээний утган дээрээ ХАНДИВ гэдгээ тодорхой бичээрэй. Хүсвэл нэр, холбогдох утасны дугаар зэрэг хувийн мэдээллээ оруулж болно.

Биднийг дэмжсэн танд маш их баярлалаа.

Мэдээлэл хайх